İbrahim Kaboğlu: Mgk, Anayasa’nın Kendisine Verdiği Yetkilerin Dışında Kullanıldı
CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, Ulusal Güvenlik Kurulu’nun (MGK) Anayasa’nın kendisine verdiği yetkilerin dışında kullanıldığını söyledi. Kaboğlu, “Çünkü hiçbir zaman MGK’ya icrai karar alma yetkisi verilmemiştir. Ne var ki gerek OHAL döneminde gerekse sonra çıkarılan yasalarda şu formül kullanılmıştır. MGK’ca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, evet buradaki karar verilen yapı, icrai nitelikte bir karardır. Buna yetkisi yoktur” dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bugün Milli Savunma Bakanlığı’nın bütçesi görüşülüyor. Komitede kelam alan Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, özetle şöyle konuştu:
“Hiyerarşik yapı, askeriyenin temel prensibidir. Hatta sivil yapıya da askeriyeden geçmiştir ve askeri disiplin, hiyerarşik yapıyla sağlanır. Lakin olağan ki bu mutlak olmayıp bunun iki sonu var. Birinci sonu, liyakattir. İkinci hududu da hukuktur. Bu liyakat prensibinde mutlak olmaması, aslında hukukla hudutlu olması, Anayasa’mızda yer alan çeşitli kurallarla saplanmakta. Bunun keyfiliğe varmamasını sağlamak amacıyla hiyerarşiye hukuk ve liyakat ilkeleri getirilmiştir. Hiyerarşi, astlık-üstlük ilişkisi çerçevesinde icra edilmektedir. Anayasa’da bu hususta özgül kararlar var, genel kararlara tabi olan konular var ve istisnalar var; örneğin 137. unsurun son fıkrası. Kanunsuz buyruk cürümdür ancak askeriyede bunun istisnaları var. Fakat bu, keyfi olduğu manasına gelmiyor.
Şimdi bu üç unsurdan bilhassa hiyerarşiyi sağlamak için liyakat unsuru, hiyerarşide objektif ölçütlerin geçerli olmasını sağlamakta. Ne var ki bilhassa son yapılan düzenlemede 7415 sayılı Yasa ile misyon başındaki Genel Kurmay Başkanı’na 72 yaşına kadar görev süresinin uzatılması olanağı tanınarak bu hiyerarşi ilkesi, nesnel sirkülasyon ilkesi, altlık-üstlük kademeleri arasında açıkça ihlal edilmiş bulunuyor. CBK 338, CBK 1 ve CBK 4 799. madde ile kuvvet komutanlarının doğrudan doğruya Milli Savunma Bakanlığı’na ve Cumhurbaşkanlığı’na bağlanmış olmasının da esasen Genel Kurmay Başkanlığı’na tanınan bu şahsî ayrıcalıkların ortasında çelişki bulunduğu da belirtilmelidir.
Şimdi, bu üç prensip; hiyerarşi, liyakat ve hukuk, askeriyede nasıl sağlanır? Liyakatle sağlanır. Pekala 2017 anayasa değişikliğinden sonra ne olmuştur? 2017 anayasa değişikliğinde bütün siyasal kurumlar tasfiye edilmiştir. Osmanlı’dan bu yana var olan kurumlar, siyasal karar düzenekleri tasfiye edilmiştir. Ama iki kurum muhafaza edilmiştir. Bu, MGK ve Ekonomik ve Sosyal Konsey. Ekonomik ve Sosyal Konsey hiç toplanmamıştır. Ama Milli Güvenlik Kurulu toplanmıştır ve MGK, Anayasa’nın kendisine verdiği, 118’in verdiği yetkilerin dışında kullanılmıştır. Çünkü hiçbir zaman MGK’ya 61, 71, 82 ve 2001’de icrai karar alma yetkisi verilmemiştir. Ne var ki gerek OHAL döneminde gerekse sonra çıkarılan yasalarda şu formül kullanılmıştır. MGK’ca devletin ulusal güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, evet buradaki karar verilen yapı, icrai nitelikte bir karardır. Buna yetkisi yoktur. Ne yazık ki Anayasa’da yer alan yegane istisnai bir heyet halinde anayasal organ, bu formda daha sonraki 7151, 7190, 7194 sayılı maddelerde da birebir formülle gaye dışı kullanılmıştır. Birtakım bu bahiste alınmış olan kararlar, kullanılan yetkiler, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir.”